Το τέλος των κομμάτων - Η επανεκκίνηση του Πολίτη

Η οικονομική κρίση και η είσοδος της Ελλάδας στον ελεγκτικό μηχανισμό στήριξης, σηματοδότησαν την αρχή του τέλους για τον ιστορικό κύκλο της Μεταπολίτευσης. Αυτή η διαδικασία ταυτίζεται με το τέλος των μεταπολιτευτικών κομμάτων και τη σταδιακή απόσυρση του ένοχου (α-)πολιτικού προσωπικού της χώρας. Η αιτία είναι ότι τα κόμματα φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη κατάσταση της χώρας, χωρίς όμως οι πολίτες να είναι άμοιροι ευθυνών. Η γιγάντωση των κομμάτων προήλθε από πολίτες, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης είχαν μια λανθασμένη θεώρηση για τη πολιτική. Αυτή η διαστρέβλωση της πολιτικής και η ταύτιση της με τη διοίκηση, οφείλονται λοιπόν σε μία λανθασμένη πολιτική παιδεία.

Η πολιτική παιδεία περιορίσθηκε σε αδιάφορα μαθήματα κατά τη διάρκεια της σχολικής περιόδου, σε κομματικές παρατάξεις στα πλαίσια του πανεπιστημίου, σε κομματικές οργανώσεις στο χώρο εργασίας και στον πολιτικό αναλφαβητισμό των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Τα κόμματα συνεπώς μονοπώλησαν τον δημόσιο λόγο στη χώρα, τροφοδοτώντας τη κοινωνία με ένα αναχρονιστικό σύστημα Παιδείας και δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες για την επικράτηση του όρου πολίτης-οπαδός. Οι Έλληνες πολίτες έμειναν ‘’ανοχύρωτοι’’  πίσω από ιδεολογίες, συνήθως εισαγόμενες από το εξωτερικό, κυνηγώντας τον αυτοπροσδιορισμό μέσα από μια ιδεολογική και κομματική ‘’ταμπέλα’’. Συνεπώς, ο πολίτης-οπαδός οδήγησε στον πολίτη-πελάτη, μένοντας με την εντύπωση πως τα προβλήματα και το μέλλον της χώρας κλείνουν με τον εκλογικό κύκλο, πετώντας έναν φάκελο σε ένα κουτί ανά τέσσερα χρόνια.

Η επανεκκίνηση της χώρας απαιτεί ένα νέο συμβόλαιο μεταξύ των πολιτών. Η Ελλάδα έχει άμεση ανάγκη από ένα νέο σχέδιο, από μια νέα προοπτική και αυτή θα έρθει μόνο από μία νέα ανάλυση. Αυτή την ανάλυση για το ‘’ποιοι είμαστε’’ και ‘’πού πάμε’’ στα πλαίσια της ιστορίας, μπορούν να τη κάνουν μόνο οι πολίτες της χώρας. Το νέο συμβόλαιο για μια διαφορετική πορεία για την Ελλάδα, απαιτεί όμως και ‘’νέους’’ πολίτες. Η απαίτηση λοιπόν για αλλαγή της κατάστασης ταυτίζεται με μια νέα πολιτική παιδεία, πέρα από ιδεολογίες και ιδεολογήματα, μακριά από τα ψευτοδιλήμματα του παρελθόντος.

Ο ερχομός μιας ολόκληρης γενιάς στο προσκήνιο, μιας γενιάς που βίωσε με τελείως διαφορετικό τρόπο τα χρόνια της κρίσης, μιας γενιάς που επικοινωνεί μέσα από το διαδίκτυο, μιας γενιάς που έχει μια τελείως διαφορετική θεώρηση για τον κόσμο, θα αποτελέσει στον νέο ιστορικό κύκλο τη κινητήρια δύναμη για την επανεκκίνηση της χώρας. Όταν αυτή η γενιά θα απαιτήσει τον διαχωρισμό της πολιτικής από τη διοίκηση και όταν θα απαιτήσει ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης για τη χώρα, τότε θα σηματοδοτηθεί και η επανεκκίνηση για την Ελλάδα . Για να σταθεί αυτή η γενιά στο ύψος αυτής της πρόκλησης απαιτείται πέρα από έναν αναβαθμισμένο δημόσιο λόγο και μια νέα πολιτική παιδεία για να τον υποστηρίξει. Μια νέα παιδεία, μια νέα κριτική, με νέους πολίτες.

 

Ο Νίκος Νικήτογλου είναι Διεθνολόγος, απόφοιτος του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου και του μεταπτυχιακού προγράμματος Διεθνών Σχέσεων του Brunel University of London.