Η αξία της ατομικής επανάστασης

Η κατάθλιψη του δοκιμαζόμενου Έλληνα ,θύματος της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της υπερφόρτωσης του οικονομικού συστήματος έχει αντίδοτο, που φέρει την ελπιδοφόρα επιγραφή «επ-ανάσταση = αλλαγή στάσης και μεταστροφή της αξιακής του κοσμοαντίληψης» απέναντι στον αποτυχημένο τρόπο ζωής του, τις αξίες του και τις επιλογές του. Επανάσταση απέναντι στο θυματοποιημένο εγώ του, που εκμεταλλέυτηκε ο έκπτωτος πολιτικός κόσμος της μεταπολίτευσης με ένα ψεύτικο κοινωνικό συμβόλαιο πελατειακής δοσοληψίας, που απέχει παρασάγγας από αυτό που περιγράφει ο διαφωτιστής Ρουσσώ.

Η υλιστική καθημερινότητα του Έλληνα μικροαστού ήταν που τον έριξε στα δίχτυα της υπερχρέωσης και του υπερδανεισμού από τις τράπεζες. Αυτό ήταν και το μεγάλο αμάρτημά του, μεγαλύτερο από εκείνο της πελατειακής συνδιαλλαγής με τα χρεωκοπημένα πλέον κόμματα εξουσίας, που του δίδαξαν να σκέφτεται σαν καταναλωτικό ρομπότ . Του πέρασαν την ιδιοκτησιακή λογική ως προϋπόθεση για την κοινωνική του αναγνώριση. Η σοσιαλιστική λογική και αλληλεγγύη, το πνεύμα και η φιλοσοφημένη διαβίωση μπήκαν στο περιθώριο γιατί η αξιακή σκάλα των επιλογών του έβλεπε «ρετιρέ Κολωνακίου, με ακριβό αυτοκίνητο»,που πήρε ο μικροαστός με καταναλωτικό δάνειο! Η αξία του έχω ,έπρεπε ακολουθώντας το πρότυπο του ελληνικού κράτους που υπερχρεώθηκε σε ξένες επιχειρήσεις, να είναι το οικοδομικό θεμέλιο του κοινωνικού στάτους του μέσου Έλληνα.
Σε μέρες οικονομικής κρίσης η αδυναμία εφαρμογής τους καταναλωτικού μοντέλου ιδιωτείας φέρνει τον Έλληνα σε κατάσταση «ψυχολογικής ύφεσης» αντί να δει κατάματα τις ξεχασμένες αξίες: Ελευθερία σκέψης και αυτοδιαχείριση αναγκών, αυτάρκεια και συνεργασία με τον γονατισμένο συνάνθρωπο(μικρέμπορο, εργάτη, υπάλληλο),ανταλλακτική οικονομική συμπεριφορά και πολιτική άποψη. Αξίες και τρόπος ζωής που η αρχαία ελληνική φιλοσοφική σκέψη μας μεταφέρει στην κρίση του σήμερα. Κρίση οικονομική αλλά και κρίση αξιών. Οι κυνικοί φιλόσοφοι με πρώτο διδάξαντα τον Διογένη διέδωσαν την αρετή της φιλοσοφημένης αυτάρκειας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Οι επικούρειοι φιλόσοφοι απέκλεισαν από τη λίστα αναγκαίων όρων για την προσέγγιση της ευτυχίας την πολυτελή διαβίωση και αγχωτική απόκτηση ακριβών υλικών αγαθών.
Η αξία ωστόσο της ατομικής επανάστασης του Έλληνα μέσα από τον επαναπροσδιορισμό της αντίληψης και τρόπου ζωής του είναι και μέρος της κοινωνικής αλλαγής. Μιας αλλαγής που δεν έρχεται από την ρητορεία και τις βαρύγδουπες εκφράσεις λαοπλάνων πολιτικών ούτε μόνο από την οικονομική συνεργασία με ξένα κράτη. Η κοινωνική αλλαγή περνά από την αναδιάταξη της κοινωνικής βάσης και τη διαμόρφωση «κοινωνικού ανθρώπου»,που συμμερίζεται τις ταξικές διαμαρτυρίες, συμμετέχει στις διαδηλώσεις και στέκει αλληλέγγυος στα αιτήματα για κοινωνική διαχείριση των μέσων παραγωγής. Απαραίτητος όρος όμως για τη δημιουργία κοινωνικού μετώπου αλληλεγγύης είναι η εγκατάλειψη παρωχημένων ωχαδερφισμών.
Εν τέλει η ατομική επανάσταση σε αξίες και τρόπο σκέψης και διαβίωσης, αθροιζόμενη, θα φέρει και την κοινωνική ανάκαμψη.

Ο Παναγιώτης Τουργέλης είναι μεταπτυχιακός φοιτητής ποινικού δικαίου στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Photo By: 4.bp.blogspot.com